Herkenning

Het Taalhuis heeft het Sociaal Team voorgelicht over het herkennen van laaggeletterdheid; door schaamte een vaak verborgen problematiek. “Het is voor ons bijvoorbeeld te herkennen aan ongeopende post, niet- of onvolledig ingevulde formulieren of wanneer mensen berichten beantwoorden met een ingesproken bericht. Dit kunnen signalen zijn om te verbloemen dat ze niet goed kunnen lezen of schrijven”, aldus Marian.

In de praktijk

Bij het vermoeden van laaggeletterdheid vragen Marian en Mieke vooral door, zo stellen ze vragen over de gevolgde scholing: “Vaak blijken mensen laag of niet geschoold te zijn. Dit zijn veelal ouderen die vroeger niet goed mee konden komen omdat zij vaak ziek waren en niet naar school konden of omdat het gewoonweg niet lukte om te leren lezen en schrijven. Sommigen werden lastige leerlingen, waardoor ze vanzelf werden geschorst en konden gaan werken. Niemand die dan nog merkt dat je niet kan lezen of schrijven”, zegt Mieke.

Wanneer zij denken dat dit het geval is, maken Marian en Mieke het zo snel mogelijk en vooral eerlijk bespreekbaar. Ze vragen of iemand de brieven begrijpt of komen daarachter bij het samen lezen. “Het belangrijkste is respect te tonen en te laten weten dat ze geholpen kunnen worden en dat zij niet de enigen zijn. Daarbij laten we weten dat Nederlands niet gemakkelijk is, vooral brieven van instellingen kunnen erg ingewikkeld zijn. Mensen moeten weten dat we het begrijpen en dat het vooral niet erg is.”

Een duwtje in de rug

Het is niet voor iedereen makkelijk om de stap naar hulp te maken. Mieke en Marian herkennen dit ook: “Vanuit mijn ervaring weet ik dat sommige mensen een duwtje in de rug nodig hebben. Ik ben weleens meegegaan naar de Taalinloop op maandagavond, om die drempel zo laag mogelijk te maken”, zegt Mieke. “Het kan voor mensen soms moeilijk zijn de eerste stap te zetten. Het helpt om als professional soms nét dat stapje extra te zetten.”

Het Taalhuis zoekt voor elke (taal)hulpvraag de meest passende oplossing, zo is er voor ieder wat wils. Als men eenmaal de juiste plek heeft gevonden, is de schaamte snel voorbij, want men wíl uiteindelijk leren lezen en schrijven. Als dat eenmaal is bereikt voelt iemand terecht enorme trots. Zo zei eens iemand: “Eindelijk kan ik de krant lezen. Ik snap wat er in brieven staat. Ik doe weer mee”, aldus Mieke.

Training

Organisaties die interesse hebben in trainingen rondom laaggeletterdheid (herkennen & signaleren, gesprekstechnieken, eenvoudig communiceren) kunnen contact opnemen met Nienke Rijkeboer, coördinator Taalhuis Houten per mail of telefoon 0610995521

Tekst door: Irene van Valen, Foto: Marian Hirdes